Εξάρθρημα ‘Ωμου – Φυσικοθεραπευτική Αποκατάσταση

Η άρθρωση του ώμου αποτελεί ιδανικό παράδειγμα αρμονικής ισορροπίας μεταξύ σταθερότητας και κινητικότητας, χάρη στη σωστή συνεργασία μυών, συνδέσμων και τενόντων.
Το εξάρθρημα αφορά την πλήρη και μόνιμη παρεκτόπιση των αρθρικών επιφανειών, η οποία συνοδεύεται από βλάβη σε ολόκληρο το θυλακοσυνδεσμικό σύστημα, καθώς αυτό λειτουργεί ως σύνολο.

Μηχανισμός κάκωσης
Το εξάρθρημα προκαλείται συνήθως από άμεση εφαρμογή βίας με το βραχίονα ανοικτό ή από πτώση με το άνω άκρο τεντωμένο. Σε άτομα, άνω των 40 ετών, κυρίως γυναίκες, το εξάρθρημα προκαλείται συχνότερα μέσα στο σπίτι.

Σημεία – Συμπτώματα
Ο ίδιος ο ασθενής λέει ότι «του βγήκε ο ώμος» και υποβαστάζει το μέλος σε ελαφρό άνοιγμα με το αντίθετο χέρι του. Το εύρος τροχιάς κίνησης περιορίζεται σημαντικά λόγω του πόνου και του προστατευτικού μυϊκού σπασμού, ενώ το πλέον κλινικό σύμπτωμα είναι η αστάθεια, η οποία οφείλεται στη διάταση ή την ρήξη των τενόντων, καθώς και στην κόπωση των μυών που ελέγχουν την κίνηση του βραχίονα και της ωμοπλάτης.

Άμεση αντιμετώπιση – Ανάταξη
Αρχικά γίνεται προσπάθεια να διευκρινιστεί το μέγεθος της βλάβης. Ενώ πριν αφαιρεθούν τα ρούχα, γίνεται μια αδρή κινητικοαισθητική εξέταση, ψηλαφώντας για τον εντοπισμό ευαισθησίας και κριγμού. Αν είναι δυνατόν, γίνεται και παθητική ή ενεργητική δοκιμασία του εύρους τροχιάς κίνησης του βραχίονα.
Η ανάταξη γίνεται πριν την εμφάνιση του προστατευτικού μυϊκού σπασμού, είτε με το χειρισμό του Ιπποκράτη, είτε με το χειρισμό Kocher.

Κανένας χειρισμός ανάταξης δεν γίνεται βίαια, γιατί μπορεί να προκαλέσει κάταγμα, νευρική βλάβη ή κάκωση της μασχαλιαίας αρτηρίας. Συνεπώς η ανάταξη πρέπει να γίνεται καλύτερα με αναλγησία, σε εξωτερικό ιατρείο από ειδικό και σε ορισμένες περιπτώσεις με την βοήθεια αναισθησίας στην αίθουσα του χειρουργείου.
Μετά την ανάταξη γίνεται πάντοτε ακτινογραφία ώμου, ώστε να διαπιστωθεί ότι ο ώμος έχει μπει σωστά και με ακρίβεια στη θέση του.

Συντηρητική αποκατάσταση – Φυσικοθεραπεία
Η αποκατάσταση αρχίζει αμέσως μετά την αξιολόγηση και διακρίνεται σε έξι(6) φάσεις:

1η Φάση: Πρόκειται για τη φάση της ακινητοποίησης με νάρθηκα ή απλή περίδεση για 3-6 εβδομάδες. Ο χρόνος ακινητοποίησης εξαρτάται από τον τύπο και το μέγεθος της βλάβης. Ο φυσικοθεραπευτικός στόχος είναι η μείωση του πόνου, ο περιορισμός της φλεγμονής ή απορρόφηση του οιδήματος και η ενίσχυση της διαδικασίας  επούλωσης. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται με εφαρμογή φυσικών μέσων, όπως υπέρηχα, tens, laser, κλπ., ενώ ιδιαίτερα χρήσιμες είναι οι ισομετρικές ασκήσεις για τον περιορισμό της μυϊκής ατροφίας.

2η Φάση: Στη φάση μεταξύ 2ης και 6ης  εβδομάδας, γίνεται προοδευτική κινητοποίηση του ώμου με εκκρεμοειδείς κινήσεις για βελτίωση της δυναμικής σταθερότητας.

3η Φάση: Σκοπό μας εδώ είναι η βελτίωση της μυϊκής λειτουργικής ικανότητας τόσο του τραπεζοειδή όσο και του πρόσθιου οδοντωτού, μυών πολύ σημαντικών για τη σωστή αποκατάσταση.

4η Φάση: Εδώ συνεχίζεται η βελτίωση της μυϊκής λειτουργικής ικανότητας των προαναφερθέντων μυϊκών ομάδων, δίνεται όμως έμφαση στην πλειομετρική ενδυνάμωσή τους.

5η Φάση: Η πέμπτη φάση επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση των στροφικών μυών, ενώ παράλληλα αυξάνουμε αρχικά τον αριθμό των ασκήσεων, έπειτα αυξάνουμε τον αριθμό των επαναλήψεων, την ταχύτητα της άσκησης και τέλος μειώνουμε το χρόνο διαλλείματος.

6η Φάση: Όταν έχουν γίνει όλα τα παραπάνω, ο ασθενής επανέρχεται στην πλήρη δραστηριότητα που είχε πριν τον τραυματισμό. Η ολοκλήρωση του προοδευτικού προγράμματος εξασφαλίζει επιτυχή επιστροφή, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες επανατραυματισμού. Οι υποτροπές συμβαίνουν κυρίως λόγω της έλλειψης ή της διαταραχής του νευρομυϊκού συντονισμού. Έτσι εκτιμάται ότι χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών (3) μηνών για την επιστροφή στην πλήρη δραστηριότητa 

http://www.neaepohi.gr/