Oταν το "ψέμα" θεραπεύει

Φαινόμενο placebo (πλασέμπο) ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο ένας ασθενής παρουσιάζει βελτίωση ενώ λαμβάνει ένα εικονικό φάρμακο, δηλαδή μια ουσία χωρίς πραγματική δράση για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Πρόκειται δηλαδή για φαινόμενο αυθυποβολής, κατά το οποίο, ο ασθενής πιστεύοντας ότι λαμβάνει ένα φάρμακο που θα τον βοηθήσει, εξ'αιτίας αυτής της πεποίθησης και μόνο παρουσιάζει βελτίωση.
Η λεξη προερχεται από το λατινικό ρήμα placeο (που σημαίνει «αρέσκω, προκαλώ ευχαρίστηση»)
Χάπια από ψωμί, κάψουλες από αλεύρι, χρωματιστό νερό και ενέσεις φυσιολογικού ορού έχουν κατά καιρούς χορηγηθεί σαν πραγματικά φάρμακα σε ασθενείς, που πίστευαν ότι λαμβάνουν μια αληθινή θεραπεία προκειμένου να ανακουφιστούν, και το ενδιαφέρον είναι ότι στο 30% των περιστατικών, ακόμη και στο 60% σε ορισμένες περιπτώσεις, η εικονική θεραπεία ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Γιατί δρα το πλασέμπο
η σημαντικότερη παράμετρος που προσδίδει πραγματική θεραπευτική δράση σε ένα πλασέμπο -μια ουσία που χορηγείται με όλη την «επισημότητα» και σύμφωνα με τη διαδικασία που ακολουθείται και για ένα πραγματικό φάρμακο- είναι η πίστη. Με άλλα λόγια, η πεποίθηση ότι παίρνουμε ένα αληθινό φάρμακο και η προσδοκία ότι το φάρμακο αυτό θα μας ωφελήσει. Η προσμονή αυτή επενεργεί θετικά στον οργανισμό μας και πάνω από όλα στο μυαλό μας: Φαίνεται πως η πίστη, δηλαδή η πεποίθηση ότι θα γίνουμε καλά, έχει πραγματική βιολογική επίδραση στον οργανισμό. Όταν κάποιος νομίζει ότι θα πάρει κάτι που θα τον βοηθήσει, ο εγκέφαλός του αντιδρά όπως θα αντιδρούσε αν όντως ένιωθε ανακούφιση.Με άλλα λόγια, η ίδια η ιδέα μας ότι κάτι θα μας ωφελήσει επενεργεί θετικά στο σώμα και τον ψυχισμό μας.
Εκτος απο την δύναμη της πίστης του ασθενούς ότι η θεραπεία θα έχει θετικό αποτέλεσμα, η μορφή του χορηγούμενου φαρμάκου (π.χ. ένεση, χάπι, εισπνοές), αλλά και ο ίδιος ο γιατρός και η εμπιστοσύνη που εμπνέει στον ασθενή (προσωπικοτητα) παιζουν ουσιαστικο ρολο στην θεραπευτικη δραση.

Τι πιστεύουμε ότι μας θεραπεύει
➜Τα ακριβά φάρμακα: Όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι παίρνουν μια ακριβή θεραπεία (π.χ. παυσίπονη), αναφέρουν λιγότερο πόνο μετά τη χορήγησή της συγκριτικά με μια πιο φθηνή, σύμφωνα με έρευνες. Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί ότι όσο πιο σοβαρός είναι ο πόνος τόσο μεγαλύτερη είναι η δράση του εικονικού φαρμάκου.
➜Τα εικονικά χάπια με κόκκινο ή πορτοκαλί χρώμα λειτουργούν περισσότερο διεγερτικά σε σύγκριση με τα μπλε, που θεωρούνται ότι έχουν κατασταλτική δράση.
➜Οι ενέσεις ψευδοφαρμάκου σε σύγκριση με τα εικονικά χάπια εκλαμβάνονται ως πιο αποτελεσματικές από τους ασθενείς. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι όταν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο στρατιωτικός γιατρός Henry Beecher, έχοντας εξαντλήσει τα αποθέματα μορφίνης, χορήγησε στους σοβαρά τραυματισμένους στρατιώτες ενέσεις φυσιολογικού ορού, διαπίστωσε ότι είχαν σημαντική παυσίπονη δράση.

Το επικίνδυνο νοσέμπο
Όπως οι θετικές προσδοκίες μπορούν να συμβάλουν σε μια αποτελεσματική θεραπεία, έτσι και οι αρνητικές είναι δυνατόν να επιβαρύνουν την κατάσταση της υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έρευνες όπου χορηγήθηκε στους ασθενείς εικονικό φάρμακο (ζαχαρόνερο), λέγοντάς τους ότι προκαλεί εμετό, περισσότεροι από το 80% είχαν ναυτία, ενώ σε ασθενείς με άσθμα στους οποίους χορηγήθηκε ακίνδυνο σπρέι, για το οποίο ενημερώθηκαν ότι μπορεί να ερεθίσει τους πνεύμονες, παρατηρήθηκε ότι η συντριπτική πλειονότητα είχε αναπνευστικές δυσχέρειες. Όταν το ίδιο εικονικό σπρέι χορηγήθηκε σαν βρογχοδιασταλτικό, είχε την αντίστροφη δράση, δηλαδή έδρασε θεραπευτικά.

Όποιοι και να είναι οι λόγοι που δημιουργούν το placebo, φαίνεται πώς είναι ένα πολύ ισχυρό φάρμακο και μια ένδειξη ότι η αυτο-θεραπεία είναι μια εκδοχή πραγματική και όχι βγαλμένη από τα παραμύθια. Ο νούς μας έχει αξιοσημείωτη επίδραση στο ανασοσοποιητικό σύστημα και η ακριβής σχέση μεταξύ ψυχολογικών διεργασιών και ασθενειών μελετάται από τον κλάδο της ψυχοανασολογίας.Εάν λοιπόν το στρές μπορεί να επιδεινώσει ή να κάνει μια ασθένεια να εμφανιστεί, με τον ίδιο τρόπο, η σκέψη ότι δεχόμαστε μια αποτελεσματική θεραπεία, ότι η κατάσταση μας είναι αναστρέψιμη, ότι «κάποιος ξέρει καλύτερα από εμάς» , ίσως μειώνει το άγχος για την κατάσταση μας και αυξάνει τις θετικές μας πεποιθήσεις και συναισθήματα για την έκβαση της θεραπείας. Βιώνοντας λιγότερο άγχος, ο οργανισμός μπορεί ευκολότερα να επαναδιοργανωθεί και αξιοποιήσει την έμφυτη του ικανότητα για αυτοθεραπεία.

Πηγη https://www.facebook.com/erg.fysik