Νόσος του Πάρκινσον (ΝΠ)

 

Τι είναι η νόσος του Πάρκινσον

Η νόσος του Πάρκινσον ή όπως συχνά αναφέρεται ΝΠ, είναι μια προοδευτικά εξελισσόμενη, νευρολογική πάθηση. Χαρακτηρίζεται κυρίως από προβλήματα με την κίνηση του σώματος, που είναι γνωστά ως "κινητικά συμπτώματα" – με πιο αναγνωρίσιμο ίσως, τον τρόμο. Μπορεί επίσης να παρατηρηθούν και άλλα προβλήματα όπως πόνος, διαταραχές ύπνου και κατάθλιψη - γνωστά και ως "μη - κινητικά συμπτώματα".
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Διακύρηξη για τη Νόσο του Πάρκινσον, 6.3 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον, χωρίς φυλετική και πολιτισμική διάκριση. Η ηλικία έναρξης είναι συνήθως άνω των 60 ετών, αλλά εκτιμάται ότι ένας στους δέκα ανθρώπους λαμβάνει τη διάγνωση πριν την ηλικία των 50, ενώ οι άνδρες είναι λίγο περισσότεροι από τις γυναίκες.
Η νόσος του Πάρκινσον αλλάζει τη ζωή του ανθρώπου, αλλά δεν την απειλεί.

Το γνωρίζατε;

Η νόσος του Πάρκινσον πήρε το όνομά της από τον James Parkinson, τον Λονδρέζο γιατρό που πρώτος το 1817, κατέγραψε τα συμπτώματα της νόσου, την οποία ονόμασε "τρομώδη παράλυση". Η πρωτοποριακή του δουλειά στην αναγνώριση και περιγραφή της νόσου, τράβηξε την προσοχή του ιατρικού κόσμου.

Τι προκαλεί τη νόσο του Πάρκινσον; 

Οι κινήσεις μας ελέγχονται από νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου. Για να γίνει η έναρξη της κίνησης, τα κύτταρα μεταβιβάζουν ερεθίσματα το ένα στο άλλο - και στο υπόλοιπο σώμα - χρησιμοποιώντας νευροδιαβιβαστές. Στους υγιείς ανθρώπους , τα μηνύματα αυτά μεταβιβάζονται ομαλά. Όμως, στους ασθενείς με τη νόσο του Πάρκινσον, τα μηνύματα παρεμποδίζονται και δεν μεταβιβάζονται ομαλά στους μυς. Τότε ανακύπτουν και τα προβλήματα ελέγχου της κίνησης.
Τα μηνύματα δεν καταφέρνουν να μεταβιβαστούν σωστά λόγω έλλειψης ντοπαμίνης - ενός από τους νευροδιαβιβαστές που εμπλέκονται στον έλεγχο της κίνησης. Στους ανθρώπους που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον, το 70 με 80% των κυττάρων που παράγουν ντοπαμίνη έχουν εκφυλιστεί και πεθάνει. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε μία μικρή περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται μέλαινα ουσία. Όταν υπάρχει ανεπάρκεια ντοπαμίνης, τα νευρικά κήτταρα δεν λειτουργούν σωστά και δεν μπορούν να μεταβιβάσουν μηνύματα στον εγκέφαλο, με συνέπεια την εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου του Πάρκινσον.
Αν και η ντοπαμίνη είναι ο κύριος νευρομεταβιβαστής που επηρεάζεται, στη νόσο του Πάρκινσον μπορούν να παρατηρηθούν διαταραχές και σε άλλους νευρομεταβιβαστές. Αυτό ερμηνεύει εν μέρει τον λόγο που η απλή υποκατάσταση της ντοπαμίνης δεν φέρνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι διαταραχές και άλλων νευροδιαβιβαστών μπορεί επίσης να ερμηνεύσουν τον λόγο για τον οποίο υπάρχουν τόσα πολλά μη-κινητικά συμπτώματα στη νόσο του Πάρκινσον.
Δεν είναι ξεκάθαρος ο λόγος που τα κύτταρα που παράγουν ντοπαμίνη εξαντλούνται τόσο γρήγορα. Γενικά θεωρείται ότι εμπλέκονται πολλαπλοί παράγοντες και η σύγχρονη έρευνα ενοχοποιεί τη γήρανση, ιούς, γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Επίσης δεν είναι ξεκάθαρος ο λόγος που συγκεκριμένοι άνθρωποι εκδηλώνουν τη νόσο του Πάρκινσον και όχι κάποιοι άλλοι.